انواع تصویربرداری پزشکی زنان

مقدمه: تصویربرداری پزشکی زنان شامل غربالگری و آزمایش های تشخیصی برای بهبود سلامت زنان و کاهش خطر ابتلا به بیماری است. از آن جایی که زنان می توانند شرایط پزشکی منحصر به فردی را تجربه کنند – مانند یائسگی، بارداری و مشکلات باروری – در هر مرحله از زندگی نیاز به درمان و آزمایش تخصصی دارند. این آزمایشات نتایج فوری و دقیقی را برای متخصصان پزشکی فراهم می کند تا بیماران خود را بر اساس آن درمان کنند. آزمایش های مختلف تصویربرداری (انواع تصویربرداری پزشکی زنان) به منظور مراقبت های بهداشتی از زنان، که امروزه در دسترس هستند، در ادامه مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

مزایای تصویربرداری در سلامت زنان

تصویربرداری پزشکی زنان مزایای زیر را برای بیماران و متخصصان پزشکی فراهم می کند:

• پیگیری پیشرفت در دوران بارداری: تکنسین ها، از سونوگرافی بر روی زنان باردار استفاده می کنند تا چگونگی رشد نوزادانشان را مشاهده کنند. پس از بررسی سونوگرافی، پزشک همچنین می‌تواند مشکلاتی را که ممکن است در طول بارداری پیش بیاید را تشخیص و رفع نماید تا کودک بتواند به رشد سالم و قوی خود در رحم ادامه دهد.
• به دست آوردن نتایج فوری: پزشکان متخصص می توانند نتایج این آزمایشات تشخیصی را در اسرع وقت مشاهده کنند تا علائم بیماران خود را به طور دقیق تشخیص دهند و برنامه‌ی درمانی مناسب را تجویز کنند.
• دریافت تصویری واضح: یک آزمایش تصویربرداری زنانه، تصویری قطعی از ناحیه‌ی خاصی از بدن ارائه می دهد. پزشکان می توانند از این آزمایش‌ها برای ارزیابی علائم دقیق بیمار و تصمیم گیری در مورد بهترین گزینه های درمانی استفاده کنند.
• افزایش رفاه بیماران: تصویربرداری تشخیصی برای زنان، تشخیص زودهنگام سرطان و سایر بیماری ها را فراهم می کند، بنابراین پزشکان می توانند در اسرع وقت آن ها را تشخیص دهند. درمان در مراحل اولیه‌ی بیماری، موثرتر است. ماموگرافی همچنین نیاز به ماستکتومی یا برداشتن کامل پستان را در طول دوران بهبودی سرطان، کاهش می دهد.
• سفارشی کردن غربالگری: آزمایش تصویربرداری زنان به پزشکان اجازه می دهد تا آزمایشات خاصی را برای تشخیص مشکلات رایج در زنان در هر سنی انجام دهند.
• پیگیری درمان بیماری فعلی: تصویربرداری پزشکی برای زنان، می تواند پزشکان را از پیشرفت درمان بیماران خود، برای تجزیه و تحلیل اثربخشی درمان آگاه کند.
• محدود کردن مسائل سلامتی در آینده: آزمایش‌های غربالگری و تشخیصی برای زنان، پزشکان متخصص را در مورد مسائل بهداشتی اساسی که باید در بیماران خود برای جلوگیری از پیشرفت بیماری‌ها و سایر شرایط پزشکی بررسی کنند، آگاه می‌کند.

انواع تصویربرداری تشخیصی برای زنان

یک مرکز تصویربرداری زنان، آزمایش های غربالگری و تشخیصی زیر را ارائه می دهد:

1- ماموگرافی

ماموگرافی شامل عکس برداری با اشعه ایکس از سینه های بیمار است. این تصاویر به پزشکان کمک می‌کند تا علائم اولیه‌ی سرطان سینه مانند تغییرات غیرطبیعی بافت سینه و توده‌های بسیار کوچکی که برای بیمار قابل احساس نیستند را تشخیص دهد. هنگامی که پزشکان این علائم را تشخیص دادند، آن ها می توانند درمان را در اسرع وقت و قبل از پیشرفت بیشتر بیماری شروع کنند. پزشکان متخصص، ماموگرافی را برای زنان به صورت سالیانه از سن 40 سالگی توصیه می کنند.

مطلب پیشنهادی: ماموگرافی

تصویربرداری ماموگرافی دیجیتال، تصویری واضح برای مکان یابی و تشخیص قابل اعتماد غده های سرطانی ایجاد می کند. پزشکان متخصص معمولاً از دو نوع اصلی ماموگرافی دیجیتال استفاده می کنند:

• ماموگرافی غربالگری: تکنسین ها، ماموگرافی های غربالگری سالانه را برای جستجوی سرطان سینه غیرمنتظره انجام می دهند، حتی اگر زن هیچ علامت یا نشانه ای نداشته باشد. این آزمایش تصویربرداری، به جلوگیری از پیشرفت سرطان سینه کمک می کند و به بیمار آرامش خاطر می دهد.
• ماموگرافی تشخیصی: اگر معاینه‌ی غربالگری علائم یا نشانه‌ای از سرطان سینه را نشان دهد، پزشک ممکن است به بیمار ماموگرافی تشخیصی توصیه کند. در صورت وجود علائم غیرطبیعی مانند ترشح از نوک سینه، توده قابل لمس یا فرورفتگی پوست سینه، ممکن است نیاز باشد که بیمار این آزمایش تشخیصی را نیز انجام دهد.

2- سونوگرافی

سونوگرافی دارای امواج صوتی با فرکانس بالا است که تصاویری را در زمان واقعی از داخل بدن بیمار ارائه می دهد، از جمله ساختار اندام های داخلی و جریان خون. این آزمایش تصویربرداری، تصاویر دقیقی تولید می‌کند زیرا امواج صوتی می‌توانند از میان مایع و بافت نرم عبور کنند، اما هنگامی که به سطوح متراکم‌تر برخورد می‌کنند، به عقب برمی‌گردند. همچنین یک آزمایش ایمن برای افراد باردار است زیرا از اشعه استفاده نمی کند.

مطلب پیشنهادی: سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی ترانس واژینال

دستگاه سونوگرافی از امواج صوتی فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از اندام‌های داخلی شما استفاده می‌کند. این تصویربرداری ناهنجاری‌ها را شناسایی کرده و به پزشکان در تشخیص بیماری کمک می‌کند. سونوگرافی ترانس واژینال (Transvaginal Ultrasound) که سونوگرافی اندواژینال (Endovaginal Ultrasound) نیز نامیده می‌شود، نوعی سونوگرافی زنان است که توسط پزشکان برای بررسی اندام‌ های تناسلی زنان استفاده می شود. این اندام‌ها شامل رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان، دهانه رحم و واژن است.

برخلاف سونوگرافی معمولی شکم یا لگن، پزشکان پروب سونوگرافی را در حدود 2 یا 3 اینچ به داخل کانال واژن وارد می‌کنند.

سونوگرافی ترانس واژینال (TVS) چه زمانی باید انجام شود؟

به عنوان بخش مهمی از سونوگرافی زنان، برای تشخیص دقیق باید به بهترین مرکز سونوگرافی در تهران یا شهر خود مراجعه کنید.
دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است نیاز به سونوگرافی واژینال داشته باشید، از جمله:

• معاینه غیر طبیعی لگن یا شکم
• تشخیص وجود چسبندگی های احتمالی لگن
• خونریزی واژن بدون علت
• درد لگن
• آسپیراسیون و تخلیه کیست تخمدان
• حاملگی خارج رحمی (زمانی اتفاق می افتد که جنین در خارج از رحم ، معمولاً در لوله های فالوپ کاشته می شود)
• ناباروری
• تشخیص حاملگی خارج از رحم
• بهبود وضوح تصویر در یک فرد چاق یا فردی با گاز روده قابل توجهی که تصویر را مبهم می‌کند.
• بررسی کیست یا فیبروم رحمی
• تأیید اینکه IUD به درستی قرار گرفته است یا نه.

همچنین ممکن است متخصص تصویربرداری سونوگرافی واژینال را در بخش از سونوگرافی بارداری برای موارد زیر توصیه کند:

• کنترل ضربان قلب جنین
• به دنبال دهانه رحم برای تغییراتی باشید که می‌تواند منجر به عوارضی مانند سقط جنین یا زایمان زودرس شود.
• بررسی ناهنجاری‌های جفت
• شناسایی منبع هرگونه خونریزی غیرطبیعی
• تشخیص سقط احتمالی
• تایید بارداری زودرس

چه زمانی متخصصان پزشکی سونوگرافی انجام می دهند؟

• نوبت های منظم بارداری: سونوگرافی می تواند به تکنسین ها کمک کند موقعیت جنین را در رحم تشخیص دهند، رشد آن را کنترل و جنسیت کودک را تعیین نمایند.
• معاینات زنان: پزشکان همچنین می توانند از سونوگرافی برای تشخیص سرطان تخمدان و دهانه‌ی رحم استفاده کنند.
• پیگیری های ماموگرافی: اگر ماموگرافیِ یک زن اطلاعات کافی را ارائه نکند، پزشک ممکن است سونوگرافی را نیز برای ارزیابی ناهنجاری های بافت سینه و سایر شرایط سلامتی توصیه کند.

یک پزشک می‌تواند از سونوگرافی استفاده کند تا تشخیص دهد که توده‌ای که در سینه، تخمدان یا دهانه‌ی رحم وجود دارد، یک کیست خوش‌خیم است یا اینکه ممکن است به سرطان منجر شود. همچنین می تواند به پزشک متخصص کمک کند تا مکان مناسب برای انجام بیوپسی را تشخیص دهد.

مهمترین انواع سونوگرافی

• سونوگرافی بیرونی
• سونوگرافی داخلی
• سونوگرافی دستگاه گوارش و شکم
• سونوگرافی های دوران بارداری
• سونوگرافی اندوسکوپیک
• سونوگرافی دستگاه ادراری
• سونوگرافی قلب و عروق
• سونوگرافی بیضه ها
• سونوگرافی غده تیروئید
• سونوگرافی سینه
• سونوگرافی چشم
• سونوگرافی ارتوپدی
• سونوگرافی در بیماری ‌های زنان
• سونوگرافی داپلر عروق
• سونوگرافی مثانه زنان

3- اسکن MRI سینه

یک اسکن MRI سینه، با استفاده از اشعه و با نگاه کردن به سینه از زوایای مختلف، تصویری دقیق از آن ارائه می دهد و به پزشکان این امکان را می‌دهد تا نوع و تراکم بافت سینه را بررسی کنند. اگر در سونوگرافی یا ماموگرافی، جزئیات کافی برای یک تشخیص قطعی وجود نداشته باشد پزشکان متخصص، MRI سینه را توصیه می کنند. همچنین برای زنان باردار نیز در صورت نیاز به اطلاعات دقیق تر پس از سونوگرافی، ممکن است اسکن MRI جنین را انجام دهند.

مانند ماموگرافی، بیمارانی که در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان سینه هستند ممکن است اسکن MRI سینه را به عنوان ابزاری برای غربالگری، دریافت کنند. این آزمایش تشخیصی به عنوان یک ابزار اضافی، علاوه بر ماموگرافی یا سونوگرافی، برای تشخیص دقیق و ارائه‌ی درمان مناسب برای بیماران عمل می کند.

4- اسکن تراکم استخوان

پزشکان متخصص از اسکن تراکم استخوان یا آزمایش تراکم مواد معدنی استخوان، برای اندازه گیری میزان کلسیم در هر سانتی متر مربع در استخوان های بیمار استفاده می کنند. در نتیجه، پزشکان می توانند میزان پوکی استخوان بیماران خود را تعیین کنند و زنانی که تراکم استخوان کمتر و کمبود مواد معدنی دارند را درمان کنند. پزشکان متخصص همچنین می توانند از اسکن تراکم استخوان برای پیگیری اثربخشی داروی تجویزی برای درمان بیماری های استخوانی موجود در بیماران خود استفاده کنند.

از آن جایی که زنان معمولاً استخوان‌های نازک‌تری نسبت به مردان دارند، مستعد ابتلا به پوکی استخوان و استئوپنی هستند. هنگامی که میزان استروژن آن ها در دوران یائسگی کاهش می یابد، باید تراکم استخوان خود را بررسی کنند. این آزمایش تصویربرداری، میزان احتمال شکنندگی استخوان بیمار و اقدامات احتیاطی را برای جلوگیری از شکستگی مشخص می کند.

پزشکان معمولاً پیشنهاد می‌کنند که زنان در سن 65 سالگی یا بالاتر، یا در صورتی که قبلاً شکستگی استخوان داشته اند، در سن 50 سالگی اسکن تراکم استخوان را انجام دهند.

5- (DEXA (Body Composition scan

یک پزشک معمولاً اسکن کامل ترکیب بدن DEXA را برای اندازه‌گیری توده‌ی چربی، توده‌ی بدون چربی و تراکم استخوان برای به دست آوردن تصویری دقیق از بدن بیمار توصیه می‌کند. ورزشکاران معمولاً از این اسکن برای کمک به تصمیم گیری در مورد بهترین برنامه تمرینی بر اساس عضلات و استخوان های خاص خود استفاده می کنند. این اطلاعات به پزشکان متخصص کمک می کند تا سلامت بیمار خود را به دقت ارزیابی کنند تا بهترین برنامه درمانی را ارائه دهند. اسکن DEXA نتایج فوری را ارائه می دهد تا پزشک بتواند به سرعت سلامت بیمار را تجزیه و تحلیل و گزارش کند.